Yeryüzünde biz Müslümanların iki bayramı olduğu gibi, semâ âleminde de meleklerin iki bayramı vardır:
Bunlardan birincisi bu akşam idrak edeceğimiz Berat (Berâet-kurtuluş) Gecesi’dir. İkincisi de Kadir Gecesi’dir.
Bundan dolayı Berat Gecesi’nin mânâ ve maksadı çok önemlidir. Berat Gecesi’nin kutsiyetine dair âyet-i kerîmeler ve hadîs-i şerîfler mevcuttur.
Duhan Sûresi’nin baş tarafında, Kur’an-ı Kerim’in dünya semâsına topluca indirildiğine dair işaret vardır.
Hz. Âişe radiyallahu anhâ vâlidemizden rivâyet edilen bir hadîs-i şerîfte, bu gece sevgili Peygamber (s.a.s.) Efendimiz evinden çıkarak Cennetü’l-Bâkî Mezarlığı’na gitti. Orada mü’minlere dua etti. Dönüşünde bu gecenin çok mübarek bir gece olduğunu, bu gecede Müslümanların affa mazhar olacaklarını müjdeledi...
Ancak Hz. Peygamber (s.a.s) Efendimiz, bu gece tövbe etmedikleri takdirde şu kimselerin affa nâil olamayacaklarını haber verdiler:
1- Allah’a eş koşanlar, Allah’ın hüküm ve kanunlarını kabul etmeyenler.
2- Müslüman kardeşlerine karşı kin ve nefret besleyenler,
3- Yakınlarıyla ilgiyi kesenler,
4- Hayat ve ihtişamına; dünyevî makam, mevkî ve varlıklarına mağrur olanlar,
5- Ana-babalarına asî olanlar, isyan edenler,
6- Bilerek bir Müslüman’ı öldürenler,
7- Sarhoşluk veren içkiye düşkün olanlar, tövbe edip içkiyi bırakmayanlar,
8- Gelecekten haber vermeye kalkışanlar, kâhinler,
9- Büyücüler ve sihirbazlar,
10- Zinaya devam edenler, tövbe edip zinayı terk etmeyenler. (İbn-i Mâce, Sünen, İkâme, 191.)
Berat Gecesi’ne ulaştığımızda bu geceyi şöyle ihya edelim:
1- Geceyi mümkün olursa oruçlu karşılayalım.
2- Gecede ibadetlerimizi artıralım.
3- Berat gününde oruç tutalım (yani Çarşamba ve Perşembe - günlerinde mümkünse oruç tutalım),
4- Bu gecede bolca tövbe edelim.
5- Çok dua edelim.
6- Sevgili Hz. Peygamber (s.a.s.) Efendimize bolca salât-ü selâm gönderelim.
7- Kur’an-ı Kerim’i okumayı artıralım.
8- Ana-baba, eş, çocuklar, kardeşler, arkadaşlar, akrabalara dua edelim.
9- Hocalarımıza dua edelim.
10- Bize emeği geçenlere ve üzerimizde hakkı olanlara dua edelim.
11- Mezarlıklara ziyaret için gidelim, ibret alalım.
12- Fakir-fukarayı sevindirelim, ibret alalım.
13- Yetimlere ve öksüzlere, yoksullara ve ihtiyaç sahiplerine özel ilgi gösterelim.
14- Hayatımızın muhasebesini yapalım.
15- Teheccüd namazını kılmayı da ihmâl etmeyelim.
16- Yeryüzünde zulme uğrayan mazlum ve mağdur Müslümanların kurtuluşu için dua edelim.
17- Cihad ve emr-i bi’l-ma’rûf görevlerimizi unutmayalım.
18- İttihâd-ı İslâm (İslâm Birliği) için siyasî, sosyal, maddî ve manevî çalışma yapalım.
19- Bugünün ve mübarek gün ve gecelerimizin kıymetini bilelim.
20- Ömrümüzü boşa geçirmeyelim.
21- Ölmüşlerimize rahmet dileyelim.
22- Hastalara yüce Allah’tan şifâ talep edelim.
23- “Hayat iman ve cihaddır”... Bunu asla unutmayalım.
24- Ölüm ve ötesi ebedî hayatımız için çalışalım.
25- Kurtuluşumuzun, sadece Kur’an-ı Kerim ve Sünnet-i Rasûlullah (s.a.s.)’a ittibâ ile mümkün olduğunu kesinlikle bilelim.
Allah Teâlâ, cümlemizi rızâsına erenlerden, Beraetini alanlardan, Cennet’ine girenlerden ve Cemalini görenlerden eylesin (âmin)!