Mobbing, iş yerlerinde ya da sosyal ortamlarda bir kişinin, bir grup ya da tek bir kişi tarafından sürekli ve kasıtlı olarak psikolojik baskıya, tacize ya da kötü muameleye maruz bırakılmasıdır. Bu tür davranışlar, bireyin ruhsal sağlığını olumsuz etkileyebilir, kişiyi stres altında bırakabilir ve iş yaşamını zorlaştırabilir. Mobbing, psikolojik şiddet ve zorbalık şeklinde tanımlanabilir ve uzun vadede kişi üzerinde ciddi travmalara yol açabilir.
Mobbing Yapmak Ne Anlama Gelir?
Mobbing yapmak, bir kişiye sistematik şekilde zarar vermek amacıyla psikolojik baskı, tehdit, aşağılama, dışlama veya küçümseme gibi davranışlar sergilemektir. Bu davranışlar, kişinin iş yerindeki performansını düşürmek, sosyal çevresini daraltmak ve psikolojik olarak onu izole etmek amacını taşır. Mobbing, iş yerinde bireyi hedef alarak onu değersizleştirmeyi ve kendisini yalnız hissettirmeyi amaçlar.
Hangi Haller Mobbing Sayılır?
Mobbing, çeşitli şekillerde kendini gösterebilir. Aşağıdaki durumlar mobbing kapsamına girer:
-
Sürekli Eleştiriler ve Aşağılama: Bir kişi sürekli olarak eleştiriliyor, küçümseniyor veya alay konusu yapılıyorsa bu bir mobbing örneğidir. Yapılan eleştiriler yapıcı ve profesyonel değil, kişisel saldırılara dönüşüyorsa bu mobbing sayılabilir.
-
Dışlama ve İzolasyon: Kişinin iş arkadaşları tarafından dışlanması, grup aktivitelerine katılmaktan alıkonulması, toplantılarda yalnız bırakılması veya sosyal çevreden izole edilmesi mobbing olarak değerlendirilebilir.
-
Aşağılayıcı Söylemler: İş yerinde ya da başka bir sosyal ortamda bir kişiye hakaret etmek, ona zorbalık yapmak, itibarını zedeleyecek şekilde dedikodular çıkarmak mobbing davranışlarıdır.
-
İş Yükü ve Zorluklarla Aşağılamak: Kişiye bilinçli olarak aşırı iş yükü verilmesi ya da onun yeteneklerini küçümseyerek görevler verilmesi de mobbing örneklerindendir.
-
Fiziksel Taciz veya Tehdit: Fiziksel güç kullanarak birini tehdit etmek ya da fiziksel şiddet uygulamak da mobbing kapsamında yer alır. Bu tür davranışlar genellikle psikolojik şiddetle birlikte ilerler.
-
İş Performansını Sabote Etme: Bir kişiye kasıtlı olarak işini kötü yapması için fırsatlar sunmak, ona engel olmak veya sürekli hatalıymış gibi göstermek mobbing sayılır.
Çalışanların Psikolojik Tacizden Korunması İçin Yeni Genelge Yayınlandı
Çalışanların psikolojik tacizden korunmasını amaçlayan yeni bir genelge yayımlandı. Genelgede, iş yerlerinde kasıtlı ve sistematik olarak yapılan psikolojik tacizin önlenmesinin büyük önem taşıdığı vurgulandı. 7 maddeden oluşan genelge, işveren ve yöneticilere bu konuda önemli sorumluluklar yüklemekte.
Psikolojik tacize maruz kalan çalışanların, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe Komisyonu ve ALO 170 gibi çeşitli platformlara başvurabileceği hatırlatıldı. Ayrıca, iş yerlerinde psikolojik tacizle mücadelenin, öncelikle işveren ve yöneticilerin sorumluluğunda olduğu belirtildi. Farkındalık artırıcı eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerinin yaygınlaştırılması gerektiği de genelgede vurgulandı.
Bunun yanı sıra, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde "Psikolojik Tacizle Mücadele Kurulu" yeniden yapılandırıldı. Bu kurul, ülke çapında politika belirleme, eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerini koordine etme ve kamuoyunu bilinçlendirme çalışmalarını yürütmekle sorumlu olacak.
Genelgeye göre, iş yerlerinde yürütülen soruşturmalarda, çalışanların özel hayatlarının korunmasına özen gösterilmesi gerektiği de önemle belirtiliyor.