İktidar, bayram öncesi maaşlarla yapılacak olan zam oranını açıklarken, kademeli emeklilikle ilgili çalışmayı da kamuoyuna duyurması, bayram sonrası da düzenlemenin TBMM’ye geleceğini açıklaması bekleniyor. İşte detaylar ve merak edilenler…
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi, tarım sektöründe çalışanları da belirli koşulları sağladıklarında bazı imkanlardan yararlanma hakkına sahip kılmaktadır. Özellikle 1999 yılından önce tarım sektöründe çalışmaya başlamış olanlar, (2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu'na tabi olanlar), EYT kapsamında emekli olma hakkına sahiptir.
EYT kapsamında tarım sektöründe çalışanların emeklilik hakkını elde etmek için belirli koşulları yerine getirmeleri gerekmektedir. Bu koşullardan ilki, en az 15 yıl sigortalılık süresine sahip olmaktır. Yani tarım sektöründe çalışan bir birey, 15 yıldan fazla süredir sigortalı olarak çalışmış olmalıdır. İkinci koşul ise, 3600 prim ödeme gününü tamamlamaktır. Bu da, prim ödemelerinin düzenli bir şekilde yapıldığını ve toplamda en az 3600 gün prim ödendiğini gösterir.
Tarım sektöründe çalışanlar, bu koşulları sağladıklarında EYT kapsamında emekli olma hakkına sahip olurlar. Bu düzenleme, tarım sektöründe uzun yıllar boyunca çalışmış olanların emeklilik haklarını korumayı amaçlamaktadır. Bu sayede, tarım sektöründe geçirilen uzun yılların emeklilikte değerlendirilmesi ve çalışanların hak ettikleri emeklilik imkanlarından yararlanmaları sağlanır.
YAŞ ŞARTI
1984 yılında yapılan bir düzenleme ile tarım sektöründe çalışanlara kendi istekleriyle sosyal sigorta kapsamına giriş imkanı sunulmuştur.
Bu kişiler, 15 yıl sigortalılık süresini ve 3600 prim gün sayısını tamamladıklarında, kademeli yaşa göre emekli olma hakkı kazanmışlardır. Kadınlarda yaş şartı 40-54, erkeklerde ise 44-58 olarak belirlenmiştir.
Ancak, 2008 yılında gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformuyla birlikte tarım SSK uygulaması sona ermiştir.
Ancak, 2008'den önce tarım sigortası olan kişilerin, bu süre içinde herhangi bir çıkış yapmamaları durumunda, 3600 prim günü, 15 yıllık sigortalılık süresi ve kademeli yaş şartıyla emeklilik hakları devam etmektedir.
EYT düzenlemesiyle birlikte, bu kişilere de emeklilik hakkı tanınmaktadır.
Bu nedenle, bu kişiler 10 yıl yani 3600 prim gününü tamamladıklarında yaş şartı aranmaksızın emekli olabilmektedirler.
EMEKLİLİKTEN, KISMİ ALANDA FAYDALANMAK
Kısmi emeklilik olarak adlandırılan imkanla, 10 yıl prim ödemiş olanlara emeklilik imkanı sunulmaktadır. Bunun için ilk şart 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olmaktır.
İkinci şart ise SSK'lı olmaktır. Ayrıca, 3600 prim gününü (10 yıl), 15 yılı (bu süre tamamlanmış olmalı) ve kadınsa 50, erkekse 55 yaşını da tamamlamak gerekmektedir.
Emekli aylığı ise bu üç şarttan hangisinin en son gerçekleştiğine bağlı olarak belirlenen emeklilik yaşı doldurulduğunda verilmeye başlanmaktadır.
3 şartı tamamlama tarihine göre emekli aylığı yaşı, kadınlarda 58'e ve erkeklerde 60'a kadar çıkabilmektedir.
Burada yaş şartı EYT düzenlemesiyle kaldırılmamıştır.
8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olan SSK'lılar için kısmi emeklilik için prim gün şartı 4500'e çıkmaktadır.
Yani 12.5 yıl prim ödeme gerekmektedir.
Tabii ki bu şartlarla da sınırlı değildir. Ayrıca, en az 25 yıl sigortalı olmak ve kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşını doldurmak da gerekmektedir.