Kırmızı ete fiyatındaki anormal artıştan dolayı ulaşamayan dar gelirli, beyaz ete gelen zamlardan dolayı şaşkına dönerken, Ticaret Bakanlığı çareyi ihracatta buldu, tavuk etine kısıtlama getirildi. Bakanlık, tavuk eti ihracatının yıl sonuna kadar sınırlandırıldığını açıkladı.
Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, 2024 yılının ilk aylarıyla birlikte tavuk eti fiyatlarındaki artış hızının enflasyonun, yem ve enerji gibi maliyet kalemleri ile döviz kurundaki aylık fiyat değişimlerinin çok ötesine geçtiğine dikkat çekildi.
"Yapılan analizler iç piyasada tüketici refahının korunabilmesi için arz yönlü sıkıntılara mahal verilmemesini teminen, söz konusu ürün ihracatına yönelik bir takım düzenlemeler yapılması gerekliliğini ispat etmiştir" ifadesinin yer aldığı Bakanlık açıklamasında ihracat kısıtlaması şu şekilde duyuruldu: Tavuk eti ihracatının 1 Mayıs 2024 tarihinden 31 Aralık 2024 tarihine kadar, aylık bazda azami 10,000 ton, toplamda ise bu yıl sonuna kadar 80,000 ton olacak şekilde sınırlandırılmasına karar verilmiştir.
Ticaret Bakanlığı'ndan kanatlı et ihracatının sınırlandırılmasına yönelik alınan tedbire ilişkin yapılan açıklama şöyle:
Bilindiği gibi, kümes hayvancılığı ve beyaz et sektöründe dünyanın en önemli üretici ve ihracatçı ülkeleri arasında yer alan ülkemizde, yıllardır süregelen üretim ve ihracattaki doğru politikalar ile mevcut üretim hacmine ulaşılmış, sektör uzun yıllardır iç talep ile yurt dışı talebi bir arada karşılayabilecek kabiliyeti muhafaza etmiştir.
Son yıllarda yaşanan bölgesel ve küresel riskler, küresel gıda fiyat endeksi üzerinde yukarı yönlü bir eğilim oluşturmuş ve özellikle temel tarım ürünlerinde ülkelerin iç piyasa arzını koruma faaliyetlerini ortaya çıkarmıştır.
Buna bağlı olarak, muhtelif ürünler ile birlikte ülkemizde de tüketim açısından en önemli hayvansal protein aracı olan kümes hayvancılığı ürünleri de 2023 yılının Mayıs ayı içerisinde İhracı Kayda Bağlı Mallar Listesine alınmıştı.
PİYASA ŞARTLARININ DIŞINA ÇIKILDI
Bununla beraber, 2024 yılının ilk aylarında tavuk eti fiyatlarındaki artış hızının genel enflasyonun, yem ve enerji gibi maliyet kalemleri ile döviz kurundaki aylık fiyat değişimlerinin çok üzerine çıktığı gözlemlenmiştir. Bu durum, söz konusu ürün grubunda olağan piyasa şartlarının dışına çıkıldığını ve olağan fiyatlama davranışlarının bozulduğunu göstermiştir.
Fiyat oluşumları izlenirken üretim ve ihracat gelişimleri analiz edilmiş, iç ve dış talepte muhtemel senaryolar titizlikle tetkik edilmiş, ilgili kamu kurumları ve sektörel kuruluşlar ile istişareler gerçekleştirilerek, üretim, tüketim, dış ticaret ve fiyat oluşumları kapsamında detaylı bir çalışma gerçekleştirilmiştir.
TÜKETİCİ REFAHI
Tüketim alışkanlıklarındaki ve iç talepte yaşanan değişimlerin, spekülatif fiyat yükselişlerini beraberinde getirdiği görülmüştür. Yapılan analizler iç piyasada tüketici refahının korunabilmesi için arz yönlü sıkıntılara mahal verilmemesini teminen, söz konusu ürün ihracatına yönelik bir takım düzenlemeler yapılması gerekliliğini ispat etmiştir.
Bununla birlikte, sektörde ölçek ekonomisinin sürdürülebilmesi, iç talepte yaşanabilecek dalgalanmaların üretim kaybına sebebiyet vermemesi ve yoğun çabalar ile kazanılan ihracat pazarlarının korunabilmesinin de ülkemizin ekonomik menfaatleri açısından önemli olduğu değerlendirilmiştir.
Ticaret Bakanlığımız tarafından, başta Tarım ve Orman Bakanlığı, ilgili resmi ve sektörel kuruluşlar ile yapılan istişareler ve çalışmalar sonucunda, bütün ve parça dahil olmak üzere, tavuk eti ihracatının 1 Mayıs 2024 tarihinden 31 Aralık 2024 tarihine kadar, aylık bazda azami 10 bin ton, toplamda ise bu yıl sonuna kadar 80 bin ton olacak şekilde sınırlandırılmasına karar verilmiştir.
TERSİNE GÖÇ VE BUTİK HAYVANCILIK
Tek çarenin butik hayvancılığın girdi maliyetlerini düşürülerek acilen teşvik edilmesi gerektiği belirtiliyor. Kırsaldan şehre gelenlerin yeniden köylerine dönecek projelerin acil eylem planı olarak ele alınması gerekiyor.
